Witajcie! Kuba to raj na ziemi. Prawdziwie
karaibskie wakacje, tętniące salsą i pachnące cygarem. Miejsce, w którym
czas się zatrzymał.
Jednak zanim przejdę do zachwalania jego uroków, nie mogłam się powstrzymać od zamieszczenia krótkiego rysu historycznego Kuby, która od czasu jej odkrycia przez Kolumba praktycznie aż do dziś walczy o niepodległość. Dlatego pierwszy wpis z tej wycieczki poświęcę lekcji historii - ale żeby nie było nudno tekst będzie przeplatał się ze zdjęciami :) wybrałam najważniejsze informacje, jeśli będziecie chcieli bardziej się zagłębić w szczegóły to na końcu będą podlinkowane źródła. Zapraszam do lektury.
Jednak zanim przejdę do zachwalania jego uroków, nie mogłam się powstrzymać od zamieszczenia krótkiego rysu historycznego Kuby, która od czasu jej odkrycia przez Kolumba praktycznie aż do dziś walczy o niepodległość. Dlatego pierwszy wpis z tej wycieczki poświęcę lekcji historii - ale żeby nie było nudno tekst będzie przeplatał się ze zdjęciami :) wybrałam najważniejsze informacje, jeśli będziecie chcieli bardziej się zagłębić w szczegóły to na końcu będą podlinkowane źródła. Zapraszam do lektury.
W 1492 roku podczas swojej pierwszej
wyprawy dotarł tu Krzysztof Kolumb i ochrzcił wyspę mianem
Juana (na cześć ówczesnego księcia Asturii – Jana). W tym czasie Kubę zamieszkiwało ok 100 tys. Indian, a człowiekiem, który
dokonał podboju i kolonizacji Kuby był Diego Velázquez. Velázquez
założył na wyspie wiele miast - między innymi Hawanę, Trinidad de Cuba
(który jest naprawdę przepiękny), Baracoa, czy Bayamo. W 1521 Kuba
została włączona do wicekrólestwa Nowej Hiszpanii.
Kolonizacja w ciągu 50 lat doprowadziła do całkowitej zagłady
miejscowej ludności (1560). Ponieważ na wyspie powstawało coraz więcej
plantacji trzciny cukrowej i brakowało rąk do pracy, zaczęto sprowadzać niewolników z Afryki.
Dalszy rozwój wyspy w XVII i XVIII wieku spowodował powstanie tam
centrum handlu niewolnikami, a także nowych upraw plantacyjnych tytoniu i
kawy. W 1762 Kuba została zdobyta przez Anglię, która po roku oddała ją
Hiszpanii za Florydę. Zakaz importu niewolników wprowadzono w 1865,
jednak samo niewolnictwo zniesiono dopiero w 1880.
W
1898 w wyniku wojny morskiej amerykańsko-hiszpańskiej i interwencji USA
doszło do zajęcia wyspy. 12 sierpnia 1898 Hiszpania rozpoczęła
rokowania o pokój, który zawarto 10 grudnia 1898 w Paryżu. USA objęły Kubę faktycznym protektoratem,
nie doprowadzając do jej niepodległości. Protekcja USA wymusiła na
Hiszpanii rezygnację ze spłaty długu ciążącego na kolonii. W 1902
proklamowano niepodległą republikę, nadal nadzorowaną przez USA, które
miały znaczne wpływy na politykę tego państwa aż do 1956. Polegało to
między innymi na wymuszeniu przyjęcia tzw. "poprawki Platta"
(pozostającej w mocy do 1934), która zapewniała kontrolę USA nad
polityką rządu kubańskiego, a także zapewniała USA prawo do posiadania bazy wojskowej Guantanamo.
W okresie międzywojennym dały się odczuć narastające napięcia
społeczne, spowodowane kryzysem na rynku cukru - jednego z podstawowych
towarów eksportowych Kuby. Seria rządzących krajem dyktatorów (w tym w
latach 1940–1944 proamerykański prezydent (późniejszy dyktator) -
Fulgencio Batista)
doprowadziła do nasilenia ruchów opozycyjnych, z których część
przekształciła się w zbrojną partyzantkę pod kierownictwem Fidela
Castro.
Warto tu dodać, że jedną z głównych postaci rewolucji kubańskiej był Ernesto Rafael Guevara de la Serna, znany powszechnie jako Che Guevara. Guevara uczestniczył w tworzeniu tajnej stacji radiowej Radio Rebelde w lutym 1958 roku, która nadawała wiadomości do narodu kubańskiego informując o realnym położeniu Ruchu 26 lipca, i umożliwiała komunikację pomiędzy rosnącą liczbą rebeliantów na całej wyspie. Pod koniec lipca 1958 roku Guevara odegrał kluczową rolę w bitwie pod Las Mercedes, gdy jego oddział powstrzymał natarcie 1500 żołnierzy Batisty. Zdobycie kolejnego miasta, Santa Clara, otworzyło rebeliantom drogę do Hawany ogarniętej strajkiem generalnym wymierzonym w rząd Bastisty. W lutym rząd rewolucyjny ogłosił Guevarę "Kubańczykiem z urodzenia" (był Argentyńczykiem) w uznaniu jego roli w zwycięstwie. Kubańczycy uwielbiają Che i na każdym kroku można kupić pamiątki z jego podobizną. Po więcej informacji odsyłam tu.
Gdy wskutek przewrotu Castro został premierem, szybko znacjonalizował lokalny przemysł i banki, a także skonfiskował własność amerykańskich firm oraz obywateli. Doprowadził także do uspołecznienia ziemi uprawnej. Po pewnym czasie Kuba rządzona przez Castro nawiązała sojusz z ZSRR. Konflikt w Zatoce Świń w 1961 r. spowodował zerwanie stosunków dyplomatycznych ze Stanami Zjednoczonymi.
Warto tu dodać, że jedną z głównych postaci rewolucji kubańskiej był Ernesto Rafael Guevara de la Serna, znany powszechnie jako Che Guevara. Guevara uczestniczył w tworzeniu tajnej stacji radiowej Radio Rebelde w lutym 1958 roku, która nadawała wiadomości do narodu kubańskiego informując o realnym położeniu Ruchu 26 lipca, i umożliwiała komunikację pomiędzy rosnącą liczbą rebeliantów na całej wyspie. Pod koniec lipca 1958 roku Guevara odegrał kluczową rolę w bitwie pod Las Mercedes, gdy jego oddział powstrzymał natarcie 1500 żołnierzy Batisty. Zdobycie kolejnego miasta, Santa Clara, otworzyło rebeliantom drogę do Hawany ogarniętej strajkiem generalnym wymierzonym w rząd Bastisty. W lutym rząd rewolucyjny ogłosił Guevarę "Kubańczykiem z urodzenia" (był Argentyńczykiem) w uznaniu jego roli w zwycięstwie. Kubańczycy uwielbiają Che i na każdym kroku można kupić pamiątki z jego podobizną. Po więcej informacji odsyłam tu.
Gdy wskutek przewrotu Castro został premierem, szybko znacjonalizował lokalny przemysł i banki, a także skonfiskował własność amerykańskich firm oraz obywateli. Doprowadził także do uspołecznienia ziemi uprawnej. Po pewnym czasie Kuba rządzona przez Castro nawiązała sojusz z ZSRR. Konflikt w Zatoce Świń w 1961 r. spowodował zerwanie stosunków dyplomatycznych ze Stanami Zjednoczonymi.
W 1962 USA wprowadziły embargo handlowe i blokadę morską Kuby
i wpisały to państwo na listę krajów popierających terroryzm. W
październiku 1962 miał miejsce tzw. kryzys kubański, mający swoje źródło
w obecności wojskowej ZSRR
na wyspie i realnemu zagrożeniu terytorium USA poprzez zainstalowanie
na wyspie radzieckich wyrzutni rakiet z głowicami jądrowymi, który
nieomal doprowadził do wybuchu wojny światowej.
W latach 60. i 70. Kuba była w każdej dziedzinie wspierana przez ZSRR - Związek chciał przekształcić Kubę w światowego potentata w
produkcji cukru, który jednak tylko pogłębił problemy gospodarcze.
Narastający kryzys
gospodarczy został spowodowany głównie postępującym upadkiem bloku
wschodniego, a co za tym idzie - utratą
ogromnych dotacji ZSRR, ponadto "burzą stulecia" oraz nasileniem
amerykańskiej blokady wyspy,
spadkiem cen cukru i niklu (dwa główne towary eksportowe Kuby) na
światowych rynkach, oraz spadającym poziomem i niskim zróżnicowaniem
produkcji krajowej. Czynniki te doprowadziły w rezultacie do upadku
nieefektywnej gospodarki planowej w 1991, szybkiego wzrostu bezrobocia
(z 8% do 36,5%), i praktycznie zahamowania wzrostu gospodarczego na
Kubie.
Wiele samochodów na Kubie pochodzi sprzed rewolucji, są nazywane "yank tanks".
W 1974 Kuba została członkiem ruchu państw niezaangażowanych. W 1976 uchwalono kubańską konstytucję, zezwolono także na pierwsze po rewolucji wybory pośrednie do parlamentu. W 1992 Fidel Castro doprowadził do zmian w konstytucji, które dawały mu prawo do wprowadzenia stanu wyjątkowego i wprowadziła bezpośrednie wybory do parlamentu. Kuba oficjalnie jest republiką. Na określenie ustroju kubańskiego politolodzy używają również zwrotu "republika socjalistyczna", jest to jednak realny socjalizm. Od czasu zmiany ustroju wielu Kubańczyków w sposób legalny lub nie starało się wyemigrować do USA. W 1998 wyspę odwiedził papież Jan Paweł II, co spowodowało uregulowanie wzajemnych relacji między państwem a Kościołem oraz poprawiło niekorzystny wizerunek Kuby za granicą. Kolejne lata stały pod znakiem nieudanych prób normalizacji stosunków z USA, w tym zestrzeleniem dwóch amerykańskich awionetek. Odpowiednikiem Prezydenta jest na Kubie Przewodniczący Rady Państwa, którym nieprzerwanie od 1976 do 2008 był Fidel Castro (równolegle przywódca Kubańskiej Partii Komunistycznej - Partido Comunista de Cuba (PCC)). Obecnie funkcję tę sprawuje jego brat Raúl Castro. Kubański kodeks karny (art. 91) przewiduje kary więzienia do 20 lat za czyny, które "zagrażają integralności państwa". Wprowadzona w 1999 roku ustawa 88 przewiduje z kolei kary więzienia za "stwarzanie zagrożenia dla socjalistycznego państwa". Jedną z największych akcji przeciwko dysydentom politycznym były masowe aresztowania 18 marca 2003 ("Czarna Wiosna"). Prawa człowieka były powszechnie łamane za czasów dyktatury Batisty. Są one również regularnie łamane od czasu przejęcia władzy przez partię Castro, począwszy od rozstrzelania kilkuset przeciwników politycznych w więzieniu La Cabaña.
Oficjalnym organem prasowym Komitetu Centralnego del Partido Comunista de Cuba jest dziennik Granma, który jest jednym z dwóch dzienników wychodzących na Kubie. Do 1989 roku dostępna była również prasa radziecka (Moskowskoje Nowosti, Sputnik). Obecnie w niektórych hotelach na Kubie jest możliwość korzystania z Internetu. Jest on jednak drogi (ok. 6CUC za godzinę) i powolny. Niemniej jednak pozwala na czytanie i wysyłanie e-poczty. Do Internetu ma dostęp 2% populacji.
Źródła: rewolucja kubańska, socjalistyczna Kuba, Kuba ,Che
Mam nadzieję, że Wam się podobało :) Teraz zniknę na kilka dni - jutro wyjeżdżam na żagle, ale kiedy wrócę możecie się spodziewać zarówno relacji z Mazur jak i kolejnych postów z Kuby. Pozdrawiam Was gorąco i ahoj przygodo!
